Tkanka tłuszczowa jest gromadzona w przypadku długotrwałego surplusu kalorycznego i spełnia funkcję zapasową w organizmie. Mimo, iż jej obecność jest niezbędna, by organizm mógł funkcjonować w sytuacji, gdy nie jest zasilany pokarmem przez długi okres czasu, to nadmiar tłuszczu jest nie tylko nieestetyczny, ale i niezdrowy. Pierwszym krokiem do zwalczenia niezdrowego nadmiaru jest określenie procentowej objętości względem całego ciała. Dzięki temu można obrać skuteczną taktykę zredukowania tłuszczu. Jak jednak określić procent tkanki tłuszczowej? Metod jest kilka, żadna z nich nie gwarantuje idealnie dokładnego wyniku, ale są dobrym sposobem na przybliżone określenie poziomu tkanki tłuszczowej.
1. Obserwacja
Najprostszą metodą określenia poziomu tkanki tłuszczowej jest porównanie kompozycji ciała z gotowymi modelami, których pełno można znaleźć w internecie w formie grafik. Są to zazwyczaj ilustracje pokazujące po kolei przedziały procentowe, przykładowo 10-12% tkanki. Do każdego przedziału dobrany jest model budowy odpowiadający takiemu właśnie poziomowi tłuszczu. Następnie należy dokonać porównania i określić, który model w największym stopniu przypomina kompozycję naszego ciała. Sposób ten jest prosty i w większości przypadków wystarczający, nie pozwala on jednak na precyzyjne oszacowanie procentowej objętości tkanki tłuszczowej, a jedynie poglądowe określenie, które może być obarczone błędem na poziomie 3-4%.
2. Kalkulatory tkanki tłuszczowej
Kalkulatory pozwalające obliczyć procent tkanki tłuszczowej są dosyć popularnym i skutecznym sposobem na określenie ilości tkanki zapasowej. Ich działanie opiera się na wprowadzeniu zmiennych, takich jak płeć, wiek, wzrost i obwód pasa oraz szyi. Następnie na podstawie wprowadzonych danych specjalny algorytm korzysta ze wzoru i wylicza procent tkanki tłuszczowej. Metoda ta jest obarczona błędem na poziomie 2-3%. Jest miarodajna, jednak nie bierze pod uwagę kompozycji ciała, bowiem na podstawie tak uszczuplonych danych niełatwo określić z ogromną dokładnością procent tłuszczu. Gdyby jeden z badanych miał tendencje do odkładania tłuszczu w obrębie ud, doszłoby do nieprecyzyjnego pomiaru, gdyż ten bierze pod uwagę jedynie obwód szyi oraz pasa.
3.Fałdomierze
Określanie procentowej zawartości tkanki tłuszczowej przy pomocy fałdomierzy można tak naprawdę podzielić na dwa etapy. Pierwszy to zmierzenie grubości fałd skórnych w newralgicznych miejscach, jak na przykład fałd brzuszny pod pępkiem, zaś drugi etap obejmuje wprowadzenie otrzymanych wyników do wzoru, który wykorzystywany jest również w wyżej wymienionych kalkulatorach. Ten sposób określania procentu tkanki tłuszczowej staje się tym bardziej precyzyjny, im więcej pomiarów zostanie wykonanych. Jednak i ta metoda nie jest wolna od błędu obliczeniowego, bowiem istnieje ryzyko niedokładnego pomiaru grubości fałd, co w rezultacie rzutuje na końcowy wynik. Mimo to fałdomierze mają przewagę nad kalkulatorami tkanki tłuszczowej ze względu na możliwość pomiaru wielu miejsc, co skutkuje bardziej miarodajnym wynikiem.
4. Analizator składu ciała
Są to urządzenia wykorzystujące zjawisko bioimpedancji. W skrócie, przepuszczają przez ciało słaby impuls elektryczny, który napotyka opór w tkankach o małej objętości wody, jak na przykład tkanka tłuszczowa. Jest natomiast dobrze przewodzony w uwodnionych tkankach, takich jak mięśnie. Urządzenie analizuje drogę impulsu i na jego podstawie określa procentowy skład tkanki tłuszczowej, mięśniowej i kostnej. Ponadto należy wprowadzić zmienne, czyli płeć, wiek, wzrost oraz wagę. Precyzyjny wynik wymaga jednak odpowiedniego przygotowania, bowiem wymagane jest opróżnienie pęcherza co najmniej 30 minut przed wykonywaniem pomiarów, zapomnieć można również o spożywaniu alkoholu w okresie nie krótszym niż 48 godzin przed pomiarem. Wskazane jest również unikanie ćwiczeń fizycznych przez co najmniej 12 godzin, oraz post obejmujący zarówno pokarmy jak i napoje, trwający przynajmniej 4 godziny. Trzymając się tych wytycznych, znacząco zmniejsza się błąd pomiarowy, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie bardzo precyzyjnego i rzetelnego pomiaru. Wszelkie wagi analizujące procentowy skład ciała, dostępne są na stronie https://inbodypoland.pl.
Podsumowanie
Określenie procentu tkanki tłuszczowej jest niezwykle ważne w kontekście ogólnego poznania kompozycji ciała. Wyżej wyróżnione metody znajdują szerokie grono odbiorców wśród sportowców, szczególnie kulturystów, ale też amatorów budowania estetycznej sylwetki. Analizatory składu ciała stają się coraz popularniejsze i właściwie każda siłownia jest wyposażona w przynajmniej jeden egzemplarz. Pozwalają one na precyzyjny pomiar z uwzględnieniem udziału każdej tkanki, w tym właśnie tłuszczowej oraz mięśniowej. Częste pomiary pozwalają na dokładną analizę zmian w kompozycji ciała i wprowadzanie poprawek zarówno w diecie jak i w ćwiczeniach.